
زمینه :
مراسم نکوداشت دکتر مهدی حجوانی (نویسنده، پژهشگر و عضو هیئت موسس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان) یکشنبه 29 فروردین ماه با حضور جمع زیادی از نویسندگان و علاقمندان این چهره فرهنگی در سالن استاد شهناز خانهی هنرمندان ایران برگزار شد.
دکتر هادی خانیکی در این مراسم گفت: اشتیاق و سختی رسیدن به این برنامه باعث شد کودک درونم بیدار شود و مجبور شوم با موتور خود را به اینجا برسانم. آن موتورسوار هم برای آمدن به اینجا تمام مسیرهای ممنوعه را زیر پا گذاشت و این یک احیای دهه کودکانه بود. در اینجا باید وجه دیگری از دکتر حجوانی را برای شما بیان کنم. فوکو تعبیری دارد و از واژه هتروپیا (به معنای در مرز بودگی) در مقابل واژه اتوپیا (به معنای آرمانشهر) استفاده میکند. این در مرز بودن چقدر باعث می شود که فهم انسان از دنیای پیرامونش بهتر شود. در مرز بودن یعنی اینکه آدم بتواند مثل گره شبکهها بین جاهای مختلف با هم ارتباط برقرار کند. این که در ایران کسی حدود 15 سال بتواند یک نشریهی پژوهشی با عنوان «پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان» را به صورت نشریهای تخصصی با موضوعی میانرشتهای تعقیب کند کار قابل تأملی است. حجوانی در زمره کسانی است که توانست نگاه به کودکان را در جامعه متحول کند.
او فضای بسته و خشک آکادمیک را با فضای هنر درآمیخت و توانست در مرز بین دانشگاه، روشنفکری و هنر قرار گیرد. این در مرز بودگی باعث شده است که بتواند فضاهای بسته را باز کند. اگر ادبیات کودک صرفاً در محیطهای بستهی دانشگاهی میماند، هرگز نمیتوانست فراتر از مفاهیم روانشناسی و بعضاً ادبی برود. درحالی که دکتر حجوانی با این حرکتی در مرزبودگی به خوبی توانست این حصارها را بشکند. دکتر حجوانی به خوبی توانسته است بین بخش دولتی و غیر دولتی، بخش پژوهش و آموزش و بین همه اینها و فعالیتهای مدنی حصار نکشد و در مرز میان همه آنها بایستد.
دکتر خانیکی در ادامه افزود: به نظر من نیاز داریم دنیای امثال دکتر حجوانی را بشناسیم و این را در جامعهای که نهادهایش کوتاه مدت است ادامه دهیم. باید کشف کنیم که با چه سرمایههای فرهنگی و اجتماعی مواجه هستیم. نیاز دنیای ما به شناخت افرادی چون دکتر حجوانی بسیار زیاد است و اگر ما بتوانیم چنین نکوداشتهایی را به دانشگاه ها وارد کنیم به طور قطع مباحث نظرورزی در جامعه تنومندتر خواهند شد.